Konya ilinin Beyşehir ilçesinde, Sadıkhacı Beldesi sınırları içerisinde bulunan Eflatunpınar Hitit Su Anıtı, tarihin derinliklerinden günümüze ulaşmış muazzam bir kültürel hazinedir. Bu anıt, Hititler dönemine ait olup, bu eski uygarlığın devlet yapısı, sosyal yaşamı, ekonomisi ve dini inançlarına dair bize büyük bir bilgi sunar. Göğü taşıyan ve yerle gök arasında ilişki kuran tanrıları tasvir etmekte olan bu tarihi anıtı Toroslar Ormana Düğmeli Evler turumuzda geziyoruz.

Anıtın Tarihi

Hititler, yaklaşık bin yıl boyunca hüküm süren bir uygarlık olarak, somut kültürel miraslarını nesilden nesile aktarmışlardır. Bu kültürel mirasın şekillenmesindeki en önemli etkenler, ihtiyaçlar ve inançlardır. Eflatunpınar Hitit Su Anıtı da bu bağlamda suyun toplandığı ve dağıtıldığı bir sistem olarak karşımıza çıkar. Suyun merkezi bir havuzda toplanarak ihtiyaca göre kullanılması, tarım toplumlarının ekonomik hayatının temel bir parçasıdır. Eflatunpınar Hitit Su Anıtı, Hititler döneminden bu yana işlevini yitirmemiş, bu eski su yönetimi sistemini günümüze taşıyan en önemli örneklerden biridir. Anıtın MÖ 13. yüzyılın sonlarına tarihlendiği düşünülmektedir ve Büyük Kral Tuthaliya IV dönemine ait olduğu tahmin edilmektedir.

Anıtın Mimarisi

Eflatunpınar Anıtı, Hitit Uygarlığı'nın diğer kaya anıtlarından ayıran birçok özelliğe sahiptir. Öncelikle, doğal bir kayanın üzerine inşa edilmemiş, özenle kesilmiş andezit blokların titizlikle birleştirilmesiyle oluşturulmuştur. Anıt, büyük bir havuzun yanı sıra dikdörtgen şekilli kayalara işlenmiş tanrı ve tanrıça figürlerini içermektedir. Bu figürler, kabartma tekniği ile ustalıkla oluşturulmuştur.

Anıtın en dikkat çeken özelliği, suyun kullanımını sağlayan su kanallarıdır. Bu özel su kanalları, sadece dönemin su tesisatı ve su teknolojisi hakkında önemli bilgiler sunmakla kalmaz, aynı zamanda yapılanın bir mühendislik harikası olduğunu gösterir. Suyun havuz içine akmasını düzenlerken, aynı zamanda suyun seyrini estetik bir şekilde yönlendirir.

Bu su kanalları, anıtın mimarisine ayrılmaz bir şekilde entegre edilmiştir. Her bir kanalın uzunluğu ve genişliği, suyun düzgün bir akışını sağlamak için özenle hesaplanmıştır. Bu hesaplamalar, suyun akış hızını kontrol etmek ve suyun zarar görmemesini sağlamak amacıyla dönemin en son su mühendisliği tekniklerini kullanmış olmalarını gösterir.

Ayrıca, bu su kanalları sadece işlevsel değil, aynı zamanda estetik açıdan da çarpıcıdır. Her bir kanalın yan tarafında ince işçilikle yapılmış süslemeler bulunur. Bu süslemeler, su kanallarının sadece suyun akışını düzenlemekle kalmayıp aynı zamanda görsel bir şölen sunulmasını sağlar. Kanalların duvarlarındaki bu süslemeler, dönemin sanat ve zanaatının ne kadar ileri düzeyde olduğunu gösterir.

Hitit Kutsal Su Tapınağı

Eflatunpınar Hitit Su Anıtı, 2014 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne "Hitit Kutsal Su Tapınağı" olarak dahil edilmiştir. Bu anıtın bu listeye dahil edilmesindeki ana gerekçe, suyun bu merkezi havuz sistemi ile toplanarak tasarruflu bir şekilde kullanılması, nadir bulunan su sistemlerinden biri olmasıdır. Aynı zamanda, anıtın görünümü, düzeni ve ikonografi yapısı, diğer anıtlardan farklılaşmasını sağlar. Ayrıca, yapımında kullanılan teknoloji ve sanatkarlık açısından da büyük bir nadirlik taşır.

Eflatunpınar Hitit Su Anıtı, Konya'nın tarihi ve kültürel zenginliklerinin önemli bir parçasıdır ve bu muhteşem eser, ziyaretçilere Hititler dönemine dair önemli bir pencere açar. Bu anıtın korunması ve daha geniş kitlelere tanıtılması, geçmişimizi ve kültürel mirasımızı anlamamıza yardımcı olur ve tarih ile bağımızı güçlendirir.