Küba’da Eğitim Sistemi

Küba’da Eğitim Sistemi

UNESCO tarafından dünya kültür miraslarından kabul edilen Havana şehrine ev sahipliği yapan, Latin Amerika ve Latin Amerika turları denildiğinde ilk akla gelen ve hem sosyal hem de kültürel olarak en çok merak edilen ülkelerden biri olan Küba’nın eğitim sistemi ile ilgili bilgileri orada yaşayan ve Küba turlarımızda bizlere eşlik eden deneyimli rehberlerimizden sizlere aktarıyoruz.

Devrim Öncesi ve Devrim Sonrası

Küba’da eğitim devrim öncesi ve devrim sonrası iki ayrı dönemden oluşur. Devrim öncesi olan Fulgencio Batista döneminde eğitim eşitsiz ve yetersizdi. Küba nüfusunun %40’ı eğitimsiz, cahil bırakılmıştı. Birçok köy, kasaba, ilçe ve hatta bazı illerde okuma yazma bilmeyen insan nüfusu azımsanmayacak kadar çoktu.

1959 Küba Devrimi sonrası özellikle Che Guevara’nın öncülüğünde tüm ülke genelinde eğitim seferberliği ilan edildi. Çünkü Che Guevara için devrimin en temel yapı taşı eğitimli, bilinçli, üretken, araştıran ve okuyan nesillerdi.

1961’de TPM özel okullar ve özel eğitim kurumları devletleştirildi ve devlet kontrollü bir eğitim sistemine geçildi. Okul müfredatları tüm Küba’da standart bir hale getirildi.

Küba’da 6-11 yaş arası eğitim zorunludur. Genel olarak nüfusun %80’i liseyi bitirene kadar eğitim hayatına devam eder. Okul araç gereçlerinin %90’ı devlet tarafından karşılanmaktadır.

Küba’nın eğitim sisteminin temelinde ülkenin kurucu babası lakaplı milli lideri Jose Marti’nin döneminde İspanyollara karşı verilen mücadele öğretilir, anlatılır ve destanı tüm edebi ve tarihsel alanda müfredatta yer alır. Sonrasında Marksizm, Leninizm ve dünya tarihi öğretilir.

Okul öncesi eğitimde ise son dönemde özel kreşler de eğitim vermeye başladı.

Küba’da yaşayan yabancılar için İspanyol dili departmanı bulunmaktadır. Havana Üniversitesi’nde her yıl dünyanın farklı ülkelerinden gelen insanlara İspanyolca dil eğitimi verilir. 1, 3, 6 ve 9 ay olmak şartı ile 60 yaşını geçmemiş herkes bu kurslardan yararlanabilir. Bunun yanında tıp alanında Medicina internacional (internasyonal) tıp eğitimi de belli şartlarda ücretli olarak veriliyor.

Küba’nın son dönemde turizme yönelmesinden dolayı, özellikle liseyi bitiren gençlerin çoğunun kariyer hedefi turizme yönelik oluyor; turizm otelcilik, dil ve turizm ile alakalı bölümlere yönelim gösteriyorlar. Kübalı gençlerin bir diğer kısmı ise kariyer eğitimlerini tıp alanında yapıyorlar.

Hem turizm hem de tıp alanına yönelen gençlerin her iki seçimi de aynı amaç olan, ekonomik sebepler. Küba’da turizm ile ilgili işlerin diğer meslek gruplarına göre daha fazla getirisi olması ve tıp okuyan gençlerin de doktor olup yurt dışında da çalışma şanslarının olması bu iki alana eğitim talebini arttırmakta.

Tüm çocuklar, Küba'da nerede yaşarlarsa yaşasınlar, ailelerinin ekonomik durumu ne olursa olsun okula gider. İlköğretim kapsamı mutlaktır. Orta öğretimde yaygındır. Hatta nüfusun % 95’i bu mutlak veriler üzerinden hesaplanmıştır.

Eğitim içeriği pek çeşitli olmasa da müzikal yetenek, sanatsal yetenek ve sporsal faaliyetlerde Küba, bir çok başarıya imza atmış sporcuları ile ünlüdür. Özellikle boks, güreş, kadın voleybol takımı, beysbol ve dünyaca ünlü piyanist ve müzikal gruplarla ünlenmiştir.

İbrahim ŞEN